مکانیسم رسوب‌زدایی یا انحلال رسوب توسط محلول‌های شیمیایی

امتیاز کاربران

ستاره فعالستاره فعالستاره فعالستاره غیر فعالستاره غیر فعال
 

به زبان خیلی ساده می توان فرایند رسوب زدایی و انحلال رسوب را به این شکل بیان کرد: فرض کنید رسوب انباشته شده داخل یا بر سطح قطعه از جنس کربنات‌های کلسیم و منیزیم باشد. حضور یک محلول شیمیایی اسیدی نظیر سرکه سفید یا همان استیک اسید در مجاورت نمک قلیایی کربنات‌کلسیم یا منیزیم سبب واکنش این دو ماده با هم می‌شود. به زبان ساده کاتیون اسید یعنی یون هیدرونیوم مثبت با آنیون رسوب یعنی کربنات واکنش می‌دهد و محصول کربنیک‌ اسید تولید می‌کند؛ که در اثر اندک حرارت حاصل از واکنش، سریعا تبدیل به گاز دی اکسید کربن و آب می‌شود؛ که جوشش رسوب را در پی دارد. از طرف دیگر، آنیون سرکه (یون استات) با کاتیون رسوب یعنی کلسیم و منیزیم تشکیل نمکی بسیار محلول در آب می‌دهد.

نکته: همیشه برای حل کردن رسوب بایستی از اسیدی استفاده کرد که محصول آن نمکی با حلالیت بالاتر باشد. بطور کلی نمک‌های کلرید، نیترات و استات برای همه فلزات حلالیت بالایی دارند. یعنی از نظر تئوری، اسید کلریدریک، اسید نیتریک و اسید استیک یا سرکه سفید بهترین رسوب‌زدا هستند.

علت رسوب‌زدایی کم سرکه سفید نسبت به کلریدریک اسید

سرکه (استیک‌اسید) به آهستگی، و در بعضی موارد در حضور حرارت عمل می‌کند. ولی در مورد اسیدکلریدریک نیازی به حرارت نیست زیرا سریعا وارد واکنش می‌شود. درعلم شیمی مبحثی به نام هیدرولیز یا آبپوشی مطرح می شود؛ که با استفاده از آن قدرت یک اسید، یعنی انرژی تفکیک شدن آن به دو یون مثبت و منفی سنجیده می‌شود. اسیداستیک به اهستگی ولی اسیدکلریدریک سریعا هیدرولیز می‌شود. یعنی سرکه آهسته و پیوسته کارمی‌کند ولی اسیدکلریدریک سریع تجزیه می‌شود. برای همین سرعت واکنش اسیدکلریدریک بالاتر است.

X

Right Click

No right click